Commandoroute Zuid

Sinds 1949 is het in de Tweede Wereldoorlog opgerichte Korps Commandotroepen gevestigd in Roosendaal. Het KCT is de speciale eenheid van de Koninklijke Landmacht die als taak het voorbereiden en uitvoeren van Speciale Operaties in het kader van bondgenootschappelijke verdedigings- en crisisbeheersingstaken heeft.

Landgoed Visdonk (1) dankt zijn naam aan de oude Nederlandse aanduiding fis voor de bunzing. In deze Natuurpoort vindt u naast heide ook mooie vennen zoals het Rozenven. Verschillende fraaie lanen in de vorm van een ster werden hier in de achttiende eeuw aangelegd. Daarom draagt het wijkje nabij de naam Sterrebos. Ook is in deze buurt een vroegere turfvaart, de Krampenloop, te vinden. Eeuwenlang is het landgoed in particuliere handen geweest. Deze vroegere eigenaren hebben in de negentiende eeuw grote delen van de heide ontgonnen. Na de oorlog kwam het landgoed in handen van de gemeente en werd het landgoed opengesteld voor het publiek. Nu wordt het beheerd door Natuurmonumenten en kunt u er op de locatie van het vroegere theehuis het Milieu Educatief Centrum (2) bezoeken.

De Gerda Hoeve (3) in de Nispense Achterhoek ligt in Schijf, gemeente Rucphen. Nu is dit pand vooral bekend als ijsboerderij. Huis en schuur zijn in 1928 naar ontwerp van de Roosendaalse architect Jac. Hurks gebouwd voor de familie Veraart. Het is een zeldzaam voorbeeld van een boerderij met schuur in de stijl van de Amsterdamse school. Kenmerkend zijn de
parabooldaken, de houten gevel van de schuur en het fraaie metselwerk. Werken van architect Hurks zijn op meerdere plaatsen in West-Brabant te vinden, bijvoorbeeld in de Roosendaalse Ludwigstraat.

Het grensgebied trok in het verleden altijd veel smokkelaars aan. Tijdens de Eerste Wereldoorlog, toen België door de Duitsers bezet was, bleef Nederland neutraal. De smokkel vierde op dat moment hoogtij. De bekendste smokkelaar in die dagen was Klaveren Vrouwke, de bijnaam voor Geert Schrauwen uit Rucphen. Hij stond bekend om zijn vele listen en verkleedpartijen waarmee hij de douane en militairen vaak op het verkeerde spoor zette. Op 5 mei 1916 ontsnapte Schrauwen echter niet aan zijn noodlot en werd hij nabij de grenspaal, bekend als de ‘strontpaal’ (4), doodgeschoten. De herinnering aan Klaveren Vrouwke is daarna in de streek levendig gebleven door de vele anekdotes die over hem verteld worden. Ook figureert hij in een lied en in een film.

In dit afgelegen gebied stond tot 2016 de steenfabriek ‘De Schouw’ (5), waaromheen in de loop van de tijd een buurtschap was ontstaan met de naam ‘De Lange Schouw’ met woningen voor de fabrieksarbeiders. In de bossen bouwde de familie Carlier in 1928 aan de Hoeksestraat het jachthuis met stallen genaamd ‘Dennenbos’. Dat is inmiddels in andere handen overgegaan en tot rijksmonument bestempeld. Het landgoed is enkel bij bijzondere gelegenheden te bezoeken. Onderdeel van het landgoed is het in 1826 gebouwde Café ‘Jagersrust’ (6) waar vroeger veehandelaren die terugkeerden van de markt een afzakkertje namen.

De Heimolen (7), Broeke Molen of Hoevense molen is een zogenaamde beltmolen. Een beltmolen ligt op een aarden molenberg of belt. Destijds werd de omgeving bepaald door heide, nu zijn dat meer bossen. Aanvankelijk stond hier sinds 1826 een kleine tweedehands houten windmolen. Die werd in 1866 vervangen door de huidige stenen molen met vier
zolders. De gemeente Rucphen is sinds 2008 eigenaar en heeft de molen geheel laten herstellen.