Rijke Roomse Route lang

Stap op de fiets en ontdek de historie van de talloze kerken, kapellen en kloosters

Noord-Brabant en daarmee ook Roosendaal kennen een rijk Rooms verleden. Nog niet zo heel lang geleden waren zelfs nagenoeg alle inwoners Rooms-Katholiek. In de 19e en 20e eeuw ontstond hier een religieus landschap met talloze kerken, kapellen en kloosters waar je nu nog steeds veel van kunt bewonderen. 

De kerk van Onze Lieve Vrouw (1) aan de Kade is in 1868 gebouwd in een mengeling van stijlen, zowel neoromaans als neobyzantijns. In 1909 is de koepel en het achterste gedeelte toegevoegd. De paters redemptoristen, die vanaf 1874 vanuit de kerk volksmissies en retraites gaven, zijn in 2003 vertrokken, waarna kerk, klooster en tuin gerestaureerd zijn. Vandaag de dag is het een parochiekerk. De kerk is in de zomermaanden op zaterdagmiddag te bezoeken. Neem dan ook zeker een kijkje in de achter de kerk gelegen Paterstuin.

De Mariabedevaartplaats Kapelberg (2) lag ooit een stukje buiten Roosendaal, maar inmiddels wordt de kapel omringd door een bedrijventerrein. De kapel van Onze Lieve Vrouw van Zeven Smarten is in 1897 op initiatief van de familie Van Gilse gebouwd naar een ontwerp van Marijn Vergouwen. Het heeft een neoromaans karakter met neogotische elementen.

Oudenbosch heeft veel te danken aan de negentiende-eeuwse pastoor Willem Hellemons, eveneens lid van de Orde der Cisterciënzers. De door hem gestichte broedercongregatie van Saint Louis (3) bouwde een grote kapel. Hellemons wist ook architect Pierre Cuijpers te bewegen de basiliek van de Heiligen Agatha en Barbara (4) in neobarokstijl te ontwerpen. Dit is een verkleinde kopie van de Sint Pieter met het front van de kerk van Sint-Jan van Lateranen te Rome.

Pierre Cuijpers was ook de architect van het voormalig grootseminarie Bovendonk (5) in Hoeven. Dat is in de voor de bouwmeester gebruikelijke neogotische stijl opgetrokken en voltooid in 1908. Oorspronkelijk stond hier een buitenverblijf van de abdij van Sint Bernards en later van de bisschop van Antwerpen.

De kerk van Sint Jan de Doper (6) in het dorp Hoeven is in de jaren 1928-1929 naar ontwerp van de Bredase architect J.H. Berben gebouwd in een mengeling van traditionele en expressionistische stijlen. Het gebouw is vandaag de dag niet meer als kerk in gebruik. Naast de kerk staat de pastorie uit 1951 naar ontwerp van Jacques Hurks.

De Heilig Hart van Jezuskerk in Bosschenhoofd (7) werd in 1927 door W. te Riele ter vervanging van een oudere kerk uit 1886 gebouwd. Na oorlogsschade werd de kerk in 1946 door Jacques Hurks voorzien van een nieuwe voorgevel en toren in traditionele stijl.

Het dorp Zegge staat al eeuwenlang bekend als Mariabedevaartplaats. Zowel de Maria Boodschapkerk (8) (1911) als de kapel (8) (1922) zijn ontworpen door de Bredase architect Jacques van Groenendael.

Op de Rooms-katholieke Begraafplaats (9) aan de Bredaseweg in Roosendaal vind je naast de monumentale graven van burgemeesters, wethouders en bekende families ook andere markante Roosendalers. De Roosendaalse militairen die in de Tweede Wereldoorlog omgekomen zijn rusten in een eigen hofje. Ook de 38 Engelse strijders die bij de strijd om Roosendaal gesneuveld zijn hebben hier hun laatste rustplaats gevonden. Op het oorlogsveld bij de calvarieberg op de begraafplaats zijn de burgers begraven die zijn omgekomen bij de bombardementen en beschietingen. De begraafplaats was vanaf 1870 ruim honderd jaar in gebruik.

De Sint Josephkerk (10) werd in 1924 ingewijd. Het is een kruiskerk in expressionistische stijl naar ontwerp van Jacques Hurks, die ook de naastgelegen pastorie bouwde. Opvallend zijn het siermetselwerk en de 37 meter hoge, ranke toren. Van buiten is niet te zien dat binnen het geheel voorzien is van een koepel met een doorsnede van 18,8 meter. Deze inrichting maakte het mogelijk dat elke gelovige de handelingen van de priester aan het altaar goed kon volgen.

In de Nieuwstraat in het centrum van Roosendaal ligt het hofje Mariagaard (11). De kleine huizen rondom een pleintje met een kapel werden gebouwd in 1938 naar ontwerp van architect A. van Hees in de stijl van de Delftse school. Maria van Wasservas stichtte in 1617 de voorganger van Mariagaard, een zogenaamd Godshuis, als onderkomen voor arme, oude vrouwen.

Het klooster Mariadal (12) in de Vincentiusstraat werd voor de Zusters Franciscanessen gebouwd in 1934 door de architecten Franciscus Sturm (klooster) en Joseph Cuijpers (kapel). De grote ommuurde kloostertuin heeft een geometrisch padenpatroon en zowel de muur als het klooster zijn aangemerkt als rijksmonument.

De Sint Jan de Doperkerk (13),lokaal beter bekend als de Sint-Janskerk, is gebouwd tussen 1836 en 1839 in een neoklassieke stijl waarbij de oude toren uit de 15e eeuw in het geheel is opgenomen. Een eerste kapel werd eerder in 1268 op deze plaats gesticht. In 2003 werd de kerk aan de eredienst onttrokken. Eeuwenlang, tot 1979, werd de kerk bediend door de paters norbertijnen uit de abdij te Tongerlo. Deze zogenaamde witheren resideerden in een pastorie aan de Molenstraat, een pand dat anno nu in gebruik is als erfgoedcentrum Tongerlohuys (14). De oorsprong van dit rijksmonument gaat terug tot de 16e eeuw maar het huidig uiterlijk kreeg het gebouw grotendeels in 1762.